Als klein ventje was ik al gefascineerd door de pluizenbollen van de Taraxacum officinale al kende ik die toen alleen onder de naam paardenbloem. Een ordinaire naam voor een ordinaire bloem die meestal snel uit de tuin werd verwijderd zodra hij voorzichtig zijn gele kopje liet zien. De bloem werd voor mij pas echt interessant als de bloem was verdwenen en de witte pluizenbol tevoorschijn kwam.

Als je al die pluisjes in een keer weg kon blazen werd je 100 jaar en in mijn jeugdige bravoure wist ik zo vele malen die 100 jaar bij elkaar te blazen om vervolgens vol bewondering te kijken hoe al die zaadjes door de wind werden meegevoerd.

Van verwondering tot foto

Later toen ik de fotografie ontdekte werden de pluizenbollen natuurlijk een dankbaar object om te fotograferen. Als enkele bol, meerdere bollen bij elkaar of een bol waarvan een aantal zaadjes al ontbrak. Ooit heb ik  eens met een pincet net zolang de zaadjes uit zitten trekken tot ik een pluizenbol met hanenkam had gecreëerd. Dat zal in de/mijn punk tijd zijn geweest.

Het kan niet anders dan dat er een moment komt dat je het met die pluizenbol helemaal hebt gehad en je het fotograferen van dat ding overlaat aan al die anderen die nog steeds verwonderd kunnen raken door dit wonder der natuur. Ja, het blijft een wonder van de natuur. Wij groeien op met het gegeven van de paardenbloem en beschouwen hem als een stuk onkruid.

Het verschil tussen kijken en zien

Jammer dat onze kinderlijke verwondering verdwijnt en we de dingen met onze volwassen ogen gaan bekijken. Ga eens plat op je buik liggen en kijk eens goed naar zo’n paardenbloem. Als je er goed naar kijkt ga je hem misschien ook weer zien.

Bij het lezen van deze laatste zin denk je misschien, “maar dat is toch hetzelfde”? Ik wil dat meteen even rechtzetten. Er is een groot verschil tussen kijken en zien. Denk daar maar eens over na.

Vorig jaar zat ik in mijn studio met in mijn hand een pluizenbol. Ik had het ding van alle kanten bekeken en begon het opnieuw te zien. Te zien met de kinderlijke verwondering alsof je het voor de eerste keer ziet.

De inspiratie begon te borrelen. Ik kon aan de slag. Van de studio wand rolde het zwarte karton naar beneden. Een zwart dienblad werd keurig waterpas gezet en tot de rand gevuld met water. De flitslichten werden neergezet, waarbij ik bij een van de lampen een blauwfilter plaatste. Dat had natuurlijk iedere andere kleur kunnen zijn, maar blauw is nu eenmaal mijn lievelingskleur en ik vond het mooi bij mijn onderwerp passen.

De kiem is gelegd

Voorzichtig plukte ik met behulp van een pincet een aantal zaadjes van de bol en plaatste deze voorzichtig op het met water gevulde dienblad. Eerst een enkel zaadje, maar dat was toch wel wat weinig. Ik voegde nog twee zaadjes toe om wat meer vulling in mijn beeld te krijgen. Helemaal tevreden was ik nog niet.

Kijkend naar het tafereeltje voor me bedacht ik dat de zaadjes die langzaam meedeinden met ieder zuchtje wind dat door mijn studio blies net een groepje ballerina’s was. Het zwanenmeer! Dat moest het worden. De pluizenbol voorzag mij van voldoende ballerina’s voor een uitvoering van het zwanenmeer. Voorzichtig dirigeerde ik de ballerina’s bij elkaar zodat ze een groepje vormde. Bij het zwanenmeer is één ballerina natuurlijk de sterdanseres. Die ontbrak nog in mijn foto. Met een klein stokje maakte ik de sterdanseres los van het groepje.

Gepassioneerd draaide zij haar rondjes terwijl ergens in het donker de fotograaf tevreden door zijn lens keek en afdrukte.