Menu Sluiten

Wandeling bij Rauðisandur

Als ik de volgende dag ontwaak (even het vorige blogbericht lezen als je niet weet waar ik het over heb) en in de spiegel kijk zie ik dat het de nacht niet is gelukt mijn glimlach glad te strijken. Het zonnetje schijnt, ik sta op een van de mooiste plekjes die deze wereld rijk is en mijn longen worden gevuld met een onwaarschijnlijk frisse lucht die ik met volle teugen door mijn neus opsnuif. Het is een mooie dag voor een wandeling.

Vanaf de camping is het een steenworp lopen naar het strand. Nou werp ik een steen niet zo ver, dus laten we het houden op twee steenworpen. Als ik aankom bij het strand valt mijn oog op twee niet te missen rotspartijen en een handvol rotsen die het door de zon beschenen gouden strand hier en daar voorzien van een welkome landschappelijke afwisseling.

In extase of opgewonden?

Even geniet ik van het tafereeltje. Voor een voorbijganger is dit meestal voldoende. Voor een fotograaf is dit enkel het voorspel. Even kijken, in extase raken, (ik wilde opgewonden schrijven maar dat kan als vervolg op mijn vorige zin in een verkeerde context geplaatst worden), fotoapparatuur klaarzetten, instellen, foto maken en als climax terugkijken en beoordelen of je tevreden bent met het resultaat. Een soort sigaretje roken dus.

Gezien de bijna ideale omstandigheden ben ik uiterst tevreden met het resultaat. Hier zou het verhaal bij deze foto dus technisch gesproken klaar zijn.

Voor mij hoort er echter nog een klein stukje bij. Een half uurtje na deze foto te hebben gemaakt begin ik aan een strandwandeling. De kliffen in de achtergrond welke wel haast zeker de kliffen van Látrabjarg zijn liggen te ver weg. Die ga ik zeker niet bereiken, maar ik wil het gouden strand diep op mij in laten werken, en dat gaat het beste met een wandeling. Een paar paaltjes die ik in de verte zie moeten mijn einddoel of keerpunt van deze wandeling worden.

Zoals iedere wandeling begint ook deze wandeling met de eerste stap. Het eindeloze strand blijft eindeloos, en met iedere stap komen de paaltjes in de verte dichterbij, maar dat is slechts gevoelsmatig. Visueel lijkt het of de paaltjes iedere stap die ik zet ook zetten en daarmee de afstand tussen mij en mijn einddoel gelijk houden.

De donkere toren

Mijn gedachten gaan dwalen, en even voel ik mij Roland. Roland van Gilead, de scherpschutter uit de boekenserie “De donkere toren” van Stephen King. Hij liep dagenlang over een eindeloos strand, onderging ontberingen, had honger, dorst en zijn huid raakte verweerd door de felle zon.

Mijn “ontberingen” staan natuurlijk niet in verhouding, maar ik snap zijn beleving.

De paaltjes worden nu snel groter. Noem het een tik, maar ik wil voor ik terugkeer de paaltjes even aanraken. Nog even bekijk ik de paaltjes, maar ondanks de lange weg ernaartoe blijven het gewoon paaltjes, niets bijzonders. Ik draai me om en loop terug. Roland van Gilead heeft nog een lange weg te gaan.

Bezoek mijn printshop

 

 

De ultieme zonsondergang

Bestaat die eigenlijk wel? De ultieme zonsondergang. In mijn leven heb ik er al veel gezien. Nee, niet de ultieme, maar gewoon zonsondergangen. De ene is mooi vanwege het moment, de andere door je gemoedstoestand, de andere vanwege die gekoppelde beleving.

Als ik alles loslaat, mijn gemoedstoestand, mijn beleving, het moment dan blijft deze foto voor mij de ultieme variant. Maar wellicht ben ik als eigenaar van het moment niet objectief genoeg om daar over een oordeel te kunnen vellen.

Die dag was een dag als alle andere… Nou begin ik met een leugen. Die dag was een bijzondere dag. Ik bevond me op IJsland, en was die dag alleen, of beter gezegd ik was de hele week al alleen geweest. Ik had wat dingen te regelen in IJsland en koppelde onze vakantie aan het zakelijke deel, waardoor Ans al weer thuis was en ik nog wat tijd op IJsland door mocht brengen.

Die dag was ik begonnen aan de voet van een van de mooiste watervallen van IJsland, de Dynjandi. Eigenlijk heet die waterval de Fjallfoss, maar volgens mij kent iedereen deze waterval enkel aan eerdergenoemde benaming.

Op weg naar Rauðisandur

Vanaf die waterval was het nog een behoorlijk stukje rijden naar het mooie rode strand van Rauðisandur. Nou ja, mooie rode strand? Het is maar net onder welke omstandigheden je het strand te zien krijgt. Wanneer de zon door een dik wolkendek tevergeefs kleur probeert te geven aan de onderliggende aarde sta je hier oog in oog met een weliswaar mooi, maar toch voornamelijk grauw strand.

Ik kwam aan bij het strand op een dag dat de voorwaarden bijna ideaal waren. Na een lange wandeling vond ik een kleine camping aan de oostzijde van het strand. Het was laat in het seizoen waardoor de ik de camping als mijn domein kon beschouwen. Ik begon met het bereiden van mijn avondeten en keek vanuit het keukenraam naar buiten. Dat klinkt als heel wat, maar ik zat nog steeds in mijn camper en had van hieruit zonder een stap te verzetten ook door de achterdeur, het huiskamer- en slaapkamerraam ook naar buiten kunnen kijken.

Wat ik zag was nog niet wat je op bovenstaande foto ziet, maar het was al voldoende om de pitten van mijn gasfornuis uit te draaien en gewapend met camera en statief naar buiten te gaan. Ik bleef buiten tot het laatste restje zonlicht was uitgedoofd en ik verder kon met het bereiden van mijn maaltijd.

Nagenietend van de mooie momenten die ik net had ervaren probeerde ik nog een glimp op te vangen van het mooie “buiten” maar keek door het donker enkel in de reflectie van de ogen van een gelukkig man.

Bezoek mijn printshop

 

 

De onvoltooide wandeling

De onvoltooide wandeling

Die morgen begonnen we aan een wandeling in het Speulderbos. We verbleven op een in de nabijheid gelegen camping en hadden eerst rustig de tijd genomen om te ontbijten. Vanaf de camping had ik het al gezien. Het licht; dat was toch niet interessant.

Plichtsgetrouw vulde ik mijn rugzak met twee camera’s, enkele objectieven, een reportageflitser en nog wat klein spul dat de fotograaf onderweg nodig kan hebben. Aan de buitenzijde van de rugzak bungelde om het plaatje compleet te maken een zwaar statief. De volle rugzak met fotospullen dwong mij in een kaarsrechte positie en maakte iedere voetafdruk net een beetje dieper dan je gezien mijn eigen omvang zou verwachten.

Een overdaad aan onderwerpen

Ik opende het poortje dat ons van de camping af het bos in leidde en wandelde er doorheen. Ik hield het poortje open voor Ans en sloot het zachtjes nadat ze er doorheen was. We hadden amper tien stappen gezet toen ik een mooi exemplaar van de porseleinzwam zag. Ik wilde net gaan knielen om het exemplaar beter te bekijken en te onderzoeken hoe ik het als gepolijste sneeuw uitziende kleinood het best kon fotograferen toen Ans me wees op een ander exemplaar. En nog een, en nog een, en hele bosjes en boomstammen vol met de meest uiteenlopende creaties zoals je die in een herfstbos aan kunt treffen.

Een vluchtige blik over mijn schouder naar een ander perceel van het bos met de dansende bomen was voldoende om te beseffen dat de wandeling voor mij hier zou eindigen. Ik draaide me om naar Ans, en zonder dat ik iets hoefde te zeggen zei ze: “geeft niets. Ik ga wel hardlopen”.

Totdat de nevel helemaal opgetrokken was bracht ik die ochtend kruipend en plat op mijn buik liggend door. Een ding had ik wel geleerd. Als het licht op de camping niet optimaal is, wil dat nog niet zeggen dat in het iets verderop gelegen bos datzelfde licht niet met iets magisch bezig is.

Bezoek mijn printshop

 

Sfeer of Technische perfectie

Zaadpluis van het Wildemanskruid

Het is het verschil tussen een foto “zien” of een foto “voelen”. Gaat het in een foto om sfeer of technische perfectie? Als je een foto gaat beoordelen, waar kijk je dan als eerste naar?

Beschouwingsafstand

Bezoek maar eens een expositie. Mensen die weinig of geen verstand hebben van de technische kant van de fotografie kijken anders dan de doorgewinterde fotografen. Ze lopen langs de panelen en houden een bepaalde afstand om de foto in zijn geheel te bekijken. Vanaf die afstand geven ze een mening over wat ze zien. Die mening reflecteert dan vaak het “voelen” van de foto.

De doorgewinterde – of denkende dat hij een doorgewinterde fotograaf is – daarentegen kijkt anders naar de foto. Criterium één voor hem/haar is dat de foto “gestoken” scherp moet zijn. Op een afstand van nog geen 10 centimeter, vaak gewapend met leesbrilletje staan ze bijna pixel tellend te oordelen over de foto. Ze nemen de technische kant van de foto onder de loep, en vergeten daarbij vaak de “sfeer” van de foto te voelen.

Het is ook niet moeilijk om een mening over een foto te hebben. Ik heb ook bijna altijd een mening. Maar doet mijn mening of iemands mening over de technische kant van een foto ertoe als je bij het kijken naar de foto wordt overrompeld door een “wow” gevoel?

Gestoken scherpte

Doet het ertoe dat je niet weet waar je naar kijkt hoelang je je ogen ook over de foto heen laat dwalen? Doet het ertoe dat het moeilijk zo niet onmogelijk is om ergens op de foto iets van “gestoken scherpte” te ontwaarden?

Bovenstaande foto is voor mij geslaagd door de sfeer die hij uitstraalt. Vindt je dat genoeg, dan hoef je niet verder te lezen in dit blogje. Als je wel verder leest, dan weet je straks dat je kijkt naar de zaadpluis van de bloem die in Nederland bekend staat als Wildemanskruid. Voor wie dat niet ver genoeg gaat kan ik nog vermelden dat de Latijnse benaming Pulsatilla Vulgaris is.

Op mijn hypermoderne tot veel in staat zijnde fotocamera bevestigde ik een oud onooglijk in massaproductie nog geen € 20,00 tweede- of derdehands marktplaatslensje van het merk Helios. Het lensje staat bekend om het schitterende Bokeh.

Wat is Bokeh?

Bokeh is Japans, en vertaald betekend het onscherpte. Het gaat dus om de onscherpe delen in je foto. In deze foto ontbreekt het niet aan die onscherpe delen. Je mag dan ook van alles vinden van deze foto, je mag er ook van alles over zeggen, maar wat ik niet wil horen is dat hij niet echt gestoken scherp is.

Bezoek mijn printshop

 

Bij iedere foto een herinnering

Het is maandagmorgen. Ik blader door mijn foto’s op zoek naar de foto die deze week in de schijnwerpers komt te staan. Het lijkt makkelijker dan je zou denken. Mijn geheugen zit mij dwars. Ik onthoud te veel en weet daardoor vaak niet wat ik als eerste wil vertellen. Bij iedere foto een herinnering.

Zo bleef ik weer veel te lang hangen bij bovenstaande foto. Niet alleen het moment van deze foto, maar al die keren dat ik hier kwam waren momenten gevuld met herinneringen. Vaak was ik in het gezelschap van Ans, verschillende keren met vrienden, maar ook vaak in het gezelschap van mensen die ik nog maar een paar dagen eerder mocht leren kennen.

Die keer tijdens de winterreis

Die ene keer dat de waterval helemaal was omgeven door ijspegels zal ik nooit meer vergeten. Een waaghals had zich tot vooraan bij de waterval begeven en stond recht onder de grootste ijspegels die ik ooit had gezien. De temperaturen waren die dag boven het vriespunt gekomen en je hoorde het ijs boven het geluid van de waterval uit kraken.

Zijn vriendin volgde vol van bewondering de verrichtingen van haar vriend. Ik raakte zelf geïrriteerd door zijn gedrag. Niet alleen bevond hij zich op een gevaarlijke plek waar ieder moment enkele honderden, of in ieder geval tientallen kilo’s aan ijspegels van 20 meter hoog op hem neer konden storten. -Dat zou hij dan hooguit door een klein wonder nog kunnen overleven.- Maar hij stond ook hinderlijk in de weg voor een achttal fotografen die hier ook liever een maagdelijke waterval fotografeerden.

Ik vroeg haar of haar vriend goed verzekerd was. “Hoezo?”; was haar antwoord. Ik legde haar kort uit wat voor schade die ijspegels aan haar vriendje zouden uitrichten mochten ze hun strijd met de zwaartekracht staken. Haar antwoord was kort.  “Hij weet wat hij doet”.

De echo van haar antwoord hing nog in haar mond toen op de plek waar de jongeman twee seconden eerder nog stond een grote hoeveelheid ijspegels naar beneden suisde. Het kleine wonder was geschied. De pegels mistte hem op een haar na. Een verschil van twee seconden was het verschil geweest tussen leven en dood.

Net zo wit als de sneeuw snelde de jongeman terug naar de veilige plek op afstand van de waterval.

Glibberend over het ijs

Of die keer dat we bijna op handen en voeten moesten afdalen om bij de waterval te komen omdat het pad spiegelglad was geworden. Naar beneden is één ding, maar naar boven bleek toch wel een groot probleem te zijn.

Door elkaar te ondersteunen wisten we één van ons een stukje hoger op het pad te krijgen. Vanaf die hogere positie werd dan weer een uitgeschoven statief aangereikt waarlangs wij dan weer omhoog konden klimmen. Sinds die keer neem ik trouw mijn spikes voor onder mijn schoenen mee in de IJsland winterreizen.

Het voordeel van vaak terugkomen op dezelfde plekken is dat je tijd krijgt om te experimenteren en kunt zoeken naar het mooiste standpunt voor “de” foto. Wat mij betreft is het beste standpunt midden in de stroming op een paar rotsen. Daarvandaan is bovenstaande foto van de zwarte waterval, beter bekend als Svartifoss ook genomen.

Deze foto werd genomen door Hans van Dam. Een van mijn deelnemers aan de fotografiereis van 2014. Een bezoekje aan zijn site is ook meer dan de moeite waard. Hans van Dam Fotografie Kijk naar zijn foto’s en lees zijn poëtische verhalen. 

Bezoek mijn printshop

 

Na 1000 jaar weer herenigd

We beginnen ergens rond het jaar 1000 na Christus. Thor, Freya, Odin met zijn achtbenige paard Sleipnir en vele andere afgoden worden door de Vikingen aanbeden. IJsland is iets meer dan een eeuw eerder gekoloniseerd. 

Terwijl de Vikingen hun bloedige vetes beslechten stijgt waterdamp vanuit de Atlantische oceaan naar grote en koude hoogten. Het water condenseert, bevriest en valt als sneeuw naar beneden ergens op de grootste gletsjer van Europa, de Vatnajökull.

Jaren verstrijken. Sneeuw valt laag na laag en vormt een steeds dikkere massa. Door de enorme druk van de bovenliggende lagen sneeuw veranderen de onderste lagen in IJs. IJs dat steeds vaster en compacter wordt. Het ijs wordt zo compact dat het rode en gele licht eenmaal gevangen in het ijs niet meer kunnen ontsnappen waardoor enkel nog het blauwe licht reflecteert.

We gaan langzaam 1000 jaar vooruit in de tijd. Diep onder een dikke ijslaag ligt de neerslag uit de tijd van de Vikingen. Oorlogen ontstaan, de pest breekt uit, er komt een kleine ijstijd, Amerika wordt ontdekt. De wereld veranderd, maar niet voor het ijs.

1000 Jaar van onwetendheid

Onvermijdelijk schuift het 1000 jaar oude ijs naar de rand van de gletsjer waar het uiteindelijk de strijd met de zwaartekracht niet kan winnen. Het ijs breekt af van de massa en komt terecht in het ijsbergenmeer Jökulsárlón. Langzaam maar zeker drijft het ijs in de richting van haar laatste bestemming. De reis is lang. Keer op keer loopt het ijs vast op de bodem van het meer. Het ijs kan niet meer doen dan wachten tot het voldoende is afgesmolten om haar reis voort te zetten.

Na 1000 jaar weer herenigd.

Na een tocht van ongeveer drie jaar bereikt het ijs zijn uiteindelijke lot, de Atlantische oceaan, waar golven zo hard op het ijs beuken dat stukken afbreken, steeds kleiner worden en langzaam afsmelten tot ze weer terug zijn waar en hoe ze 1000 jaar eerder aan deze interessante reis waren begonnen.

Ik sta op het strand Breiðamerkursandur, vlak bij het ijsbergenmeer. Getijdenwerking heeft enkele grote brokken ijs op het strand teruggeworpen. Golven slaan stuk op het harde ruim 1000 jaar oude ijs. Gewapend met mijn camera wacht ik het ultieme moment af om af te drukken…

Bezoek mijn printshop

 

De volgende foto en zijn verhaal vindt je hier over:

 

Poort tot oneindigheid

Iedere gepassioneerde fotograaf heeft naast veel te veel apparatuur, een collectie rugzakken en diverse statieven ook nog de beschikking over enkele eigenschappen zonder welke hij het woord gepassioneerde niet zou mogen gebruiken… Slechts “een fotograaf” blijft dan over.

Geduld, hoop, en doorzettingsvermogen zijn de eerste eigenschappen die mij te binnen schieten. Daarnaast is een andere eigenschap ook erg belangrijk. Het leren omgaan met teleurstellingen. Niet altijd ben je op de juiste plek op het juiste moment. Niet altijd gaat de zon onder zoals je had gehoopt en niet altijd druk je af op het juiste moment.

Afgelopen zondag stond ik laat aan het strand bij Domburg. De hele dag had de zon geschenen en dreven er hier en daar wat witte wolkjes voor de blauwe hemel. Vanaf onze uitvalsbasis in Veere vertrokken we met de fiets richting het strand voor een gouden zonsondergang. Even voor aankomst dook de zon weg achter een dikke pak wolken.

De eerste eigenschap waar ik het straks over had was nu hard nodig. Geduld. Geduld omdat onder aan de dikke pak wolken nog een wolkeloze strook lucht zichtbaar was waar de zon zich later vast nog zou laten zien.

De wolken zakten bijna gelijk richting de horizon met de zon. De eigenschap “Hoop” werd zwaar op de proef gesteld. Het enige wat nog overbleef was mijn doorzettingsvermogen. Mijn doorzettingsvermogen dat had ik hard nodig om ondanks mijn te grote voorraad apparatuur en te zware statief te trachten nog iets van de avond te redden. Ondanks het vlakke licht probeerde ik creatief bezig te blijven met strand, zee, vogels en de vele palissades die hier tot ver in de zee reikten.

Poort tot oneindigheid

Toen de zon bijna onder was en de wolken zich nog steeds als spelbrekers manifesteerden raakte mijn geduld op. Hoop had ik niet meer, en mijn doorzettingsvermogen was met de noorderzon vertrokken.

Net toen ik de laatste ritssluiting van mijn rugzak dicht zipte viel een donkere schaduw voor mij op de grond. Ik draaide me om en keek recht in het gouden hart van onze magische zon. De wolken die nu van onderen beschenen werden kregen een goud tot goudrode gloed. De palissades kregen vorm, en zelfs het krijsen van de meeuwen klonk nu als een heuse melodie.

Nog voor iemand door had wat er gebeurde, lag mijn rugzak weer open en stond mijn camera kant-en-klaar gemonteerd op mijn veel te zware statief. Mijn goede humeur kwam weer terug al verdween dat weer net zo snel toen ik mijn eerste opname terug zag. In plaats van een haarscherp beeld keek ik naar een enigszins bewogen foto. De iele pootjes van mijn statief vonden geen grip in het losse strandzand en zakte onverbiddelijk verder en verder naar beneden.

De vierde eigenschap

Naast geduld, hoop en doorzettingsvermogen komt nu nog een belangrijke eigenschap. Vindingrijkheid. Ik liep naar mijn rugzak om te bedenken of ik iets had om de iele statiefpootjes tegemoet te komen. Dit keer vond ik de oplossing in drie filterdoosjes van filters die ik altijd mee sjouw bij de rest van de apparatuur. De 10 bij 10 centimeter doosjes boden een remedie tegen de wegzakkende pootjes.

Tot de zon helemaal was verdwenen stond ik neuriënd achter mijn camera met een grote en tevreden glimlach op mijn gezicht.

Bezoek mijn printshop

 

 

De metallisch wonderbaarlijke golven van Reynisfjara

Reynisdrangar

Een kleine verandering in de intensiteit, de kleur of de spreiding van het licht, en je waant jezelf in een totaal ander land. Hoe vaak stond ik niet aan het zwarte strand Reynisfjara met als uitzicht deze tot de verbeelding sprekende rots pieken. Skessudrangar, Landdrangar en Langhamrar overblijfselen van een vulkaanuitbarsting gedurende de laatste ijstijd. Rots pieken die samen beter bekend zijn als de Reynisdrangar.

IJsland, het land van elfen en trollen

Er is in IJsland vrijwel geen rots te vinden waarover geen mooi verhaal te vertellen is of waarover zelfs legendes zijn geschreven. Zo ook over de Reynisdrangar. Over deze rots pieken zijn er zelfs twee. De eerste gaat over twee trollen die probeerde een driemaster aan land te trekken. Het werk was zwaarder en duurde langer dan voorzien. De trollen hadden niets in de gaten, maar toen de eerste zonnestralen boven de horizon uitkwamen veranderde de trollen onmiddellijk in steen.

Het andere verhaal gaat over een echtgenoot die zijn vrouw terugvond, ontvoerd door de twee trollen. De vrouw was in de nacht bevroren en overleden. De man liet de twee trollen zweren nooit meer iemand te zullen doden. De vrouw, de liefde van zijn leven vond haar lot tussen de versteende trollen en het water van Reynisfjara.

In 1991 werd het strand bij Reynisfjara door The American Journal “Islands Magazine” uitgeroepen tot een van de tien mooiste niet tropische stranden ter wereld.

En ik, ik sta hier. Hier waar ik al vaker heb gestaan, en een landschap overzie dat ik nog nooit eerder heb gezien. De stand van de zon, de reflectie op de door ijskoude wind opgestuwde golven, de pastelachtige wolkenlucht, en ver in zee de legendarische rotspunten Reynisdrangar.

De metallische glans reflecterend op het kolkende water heeft een hypnotiserend effect. Klik, klik, klik… De ene na de andere opname wordt gemaakt, en steeds als ik door de zoeker kijk denk ik dat het nu toch weer mooier is. Klik, klik, klik…

De hypnose voorbij

Dan dooft het licht langzaam uit. Een sliertige wolk schuift langzaam voor de zon. Ik kom bij uit mijn hypnose en aanschouw nog enige tijd het tafereel. Gelukkig met wat ik net mocht zien laat ik het ijskoude zwarte strand weer achter me.

Bezoek mijn printshop

De bloem, voor altijd in de bloei van z’n leven

 

Voor altijd in de bloei van zijn leven

 

Bloemen zijn voor de meeste fotografen een dankbaar onderwerp. Ik heb in mijn leven al veel, heel veel bloemen in hun bloei gefotografeerd.

Dan komt er een tijd dat je een mooie bloem ziet en dat je die de tijd en aandacht schenkt om hem of haar zo mooi mogelijk op de foto te zetten. Kijkend naar het eindresultaat bekruipt je dan een vervelend gevoel. De bloem is mooi gefotografeerd, de scherpte is perfect en de belichting past perfect bij je onderwerp. En toch… het is gewoon een foto van een bloem…

Je wilt niet de perfecte bloem fotograferen, je wilt de perfecte foto van een bloem maken. Perfectie zit hem niet in een technisch geslaagde foto. Perfectie zit hem in het enorm gelukkig zijn met het eindresultaat.

Nog vaak kon ik gefascineerd naar een bloem kijken. Het zijn werkelijk bijzondere schepsels met meestal een bijzondere schoonheid en een bijna perfecte symmetrie. Toch kwam het vaak niet meer tot fotograferen.

Een idee wordt geboren

Een tijdje geleden was ik bezig met een totaal ander beeld. (Het geheim van vuur en ijs). Ik werkte aan een foto waarin blokjes ijs in combinatie met vuur werden gebruikt toen ik een eureka moment ervaarde.

De eerste ingeving was om een bloem in volle bloei af te laten zinken in een bak met water. Als je dan wat geduld hebt gaan luchtbelletjes zich hechten aan de bloem en kun je een niet alledaagse foto van een bloem maken. Het leek me een leuk experiment. Een experiment dat ik tot op heden nog nooit heb uitgevoerd, want voor het zover was had ik al bedacht dat ik die bak water ook wel 24 uur of meer in de diepvries kon plaatsen. Het beeld dat ik voor me had bevatte nog steeds de bubbeltjes, maar nu gevangen in mooi helder en doorzichtig ijs.

Hoe ga je te werk?

Veel heb je niet nodig. Een bloem, een gewichtje om het drijven van de bloem te voorkomen en een redelijke hoeveelheid water. Daarnaast natuurlijk de vorm. De vorm bleek uiteindelijk het grootste probleem te zijn. Glas vriest kapot, net zoals plastic trouwens. De vorm mag ook niet te groot of juist te klein zijn. De bloem moet aan alle zijden omgeven zijn door water. Eén uitstekend blaadje kan de foto verpesten. Het uitstekende deel krijgt een totaal andere reflectie en zal snel gaan verdorren.

Zo’n idee blijft dan even in mijn achterhoofd borrelen waarbij op onverwachte momenten de oplossing zich aandient. Soms wordt ik midden in de nacht wakker en dan dringt de oplossing plotseling door. Soms ben ik met iemand in gesprek als er plotseling in een fractie van een seconde een paar hersencellen met elkaar beginnen te communiceren en mij met een schok de oplossing aandragen. (sorry als ik even afwezig leek tijdens ons laatste gesprek. Dat was dan waarschijnlijk interne communicatie).

Dit keer kwam de oplossing toen ik door de supermarkt liep en ik bij het bronwater de anderhalve liter vierkante pakken bronwater van Bar le Duc zag staan. De goede vorm, de goede inhoud en waterdicht.

De uitwerking

De volgende dag verdween de eerste bloem voorzien van een gewichtje in de opengewerkte verpakking van anderhalve liter bronwater. (het bronwater heb ik eerst zelf opgedronken). 24 Spannende uren later verwijderde ik het omhulsel. Enigszins beteuterd hield ik het koude resultaat in mijn handen. Het ijs was niet bepaald helder maar eerder melkachtig wit. Langzaam ontstonden scheuren in het inwendige van het ijskoude blok.

Even dacht ik dat mijn experiment mislukt was, maar toen ik het blok nog eens goed bekeek zag ik toch wel mogelijkheden. In de studio maakte in een lichtopstelling die voor mijn gevoel de vormen van de bloem en het ijs zijn best tot zijn recht zouden laten komen. Het grootste probleem hierbij waren de reflecties in het ijs.

Door te spelen met de lichtinstellingen en de richting van het licht wist ik deze reflecties tot een minimum te beperken. Het volgende probleem was dat door het smelten van het ijs het blok ook niet meer stabiel op zijn plek bleef staan. Over zijn eigen smeltwater schoof het blok steeds langzaam van zijn plaats. Omdat scherp stellen op een doorzichtig voorwerp niet eenvoudig is moest ook dat probleem eerst worden opgelost. Een klein stukje stof onder het blok was voldoende om het blok ijs te stabiliseren.

Hoewel ik tevreden was met het resultaat heb ik later nog diverse experimenten uitgevoerd om toch tot helder ijs te kunnen komen. Het is me niet gelukt. (Tips hierover zijn welkom).

Wat ik al geprobeerd heb:

  • Gedestilleerd water
  • Water invriezen, laten ontdooien en opnieuw invriezen
  • Tikjes tegen het ijs geven om zoveel mogelijk lucht te laten ontsnappen
  • Water brak laten worden
  • Zout oplossen in het water

De bovenstaande foto zal deel uit maken van de vijfde sessie “bloemen voor de eeuwigheid”

 

Kijkend door de lens dacht ik:

“deze bloem is voor altijd in de bloei van zijn leven”.

Bezoek mijn printshop

 

Noodlanding of menselijk falen?

De overblijfselen van de McDonnel Douglass R4D-8

 

Eerst kwamen de geruchten. Het begint namelijk altijd met geruchten. Ergens in IJsland ver van de doorgaande weg lagen de resten van een McDonnell Douglas R4D-8, nu beter bekend als “De” Dakota. Het klinkt misschien gek, maar in de tijd dat de geruchten mij bereikten was het internet nog niet zo volgestampt met informatie als nu. Ik zocht, maar vond niets.

Op een dag wist ik wel de globale locatie van het wrak, maar nog steeds niet hoe ik er kon komen. Ook de IJslandse bevolking, hoewel normaal gesproken erg behulpzaam deden er meestal het zwijgen toe als het over de exacte locatie van het object ging.

Niet veel later vertelde iemand mij dat als je ongeveer wist waar je moest zoeken, het vliegtuig ook op Google Earth zichtbaar was. Niet veel later wist ik de exacte locatie van het wrak.

Eindelijk gevonden

Het was februari 2013 toen ik de stoute schoenen aantrok, de hoofdweg afdraaide en mezelf met een 4×4 auto over het zwarte zand van het Sólheimasandur waagde in de richting van waar het wrak zou moeten liggen. In het pekzwarte zand was zelfs een redelijk spoor zichtbaar waarover meerdere auto’s mij waren voorgegaan.

Ongeveer vier kilometer verderop stond ik dan eindelijk oog in oog met de Dakota die hier op 21 november 1973 een noodlanding maakte. Omdat het zand hier wel erg mul werd besloot ik de laatste 400 meter te lopen. Ik zat, en zit er nog steeds niet op te wachten om mijn huurauto tot de bodemplaat weg te zien zakken in het Sólheimasandur. Wie weet komen er 40 jaar later dan mensen kijken naar de overblijfselen van mijn huurauto die dan door het striemende zand van al zijn lak is ontdaan terwijl door de wind losgeslagen stenen (ja dat kan in IJsland) de ruiten aan gruzelementen geslagen hebben. En of dat niet erg genoeg is, zijn er dan altijd nog IJslanders die het nodig vinden om de gedoemde auto met hun hagelgeweren vol gaten te moeten schieten.

Met dat idee in mijn hoofd legde ik de laatste meters naar het wrak af waar ik na enige bestudering van dit surrealistische geheel mijn best deed om het zo mooi mogelijk met mijn camera vast te leggen. Ik denk dat ik ongeveer een uur rondom dit wrak doorbracht alvorens ik het tijd vond om de harde weg weer op te gaan zoeken. In die tijd zag ik geen enkele andere auto.

Van parel tot toeristische attractie

In 2015 veranderde alles. Het volgens mij, Canadese tieneridool JB kwam naar IJsland en bezocht onder andere het wrak om er een videoclip op te nemen. In de clip is te zien hoe hij met een skateboard over het in slechte staat verkerende dak van het wrak manoeuvreert. Of JB werkelijk de schuldige is weet ik niet, maar heel de wereld wist plots dat er een wrak lag. Dankzij behulpzame internetsites wist men ook exact hoe er te komen.

Kortom het wrak werd plots een van de highlights van IJsland. De landeigenaar werd het al snel beu. Met enige regelmaat mocht hij weer eens een auto vlot trekken die bijna tot zijn bodemplaat in het mulle zand terecht gekomen was. Ook viel het vliegtuig ten prooi aan vandalisme. Zo werd het enige jaren geleden voorzien van graffiti. Vele JB fans wilde net zoals hun grote idool gefotografeerd worden op het in slechte staat verkerende dak van de Dakota.

De weg naar het wrak werd afgesloten voor al het verkeer. Je kunt nog steeds het wrak bereiken, maar je auto parkeer je vooraan de weg, en als je dan het wrak echt wilt zien zit er niets anders op dan de laatste vier kilometer te voet af te leggen.

Waar komt het wrak vandaan?

Het vliegtuig was een van de vier Dakota ’s die hier door de Amerikanen op Keflavík gestationeerd waren. De vliegtuigen hadden eerder dienst gedaan in de Korea en Vietnam oorlogen. Alle vier de Dakota ‘s kwamen in IJsland aan hun einde.

Het vliegtuig op het Sólheimasandur kwam terug van een bevoorradingsvlucht ten behoeve van het radar station bij Stokksnes. Op de terugweg kreeg het vliegtuig gedurende een storm ook nog enorm veel last van ijsafzetting aan de vleugels. Het vliegtuig verloor snel hoogte waardoor de gezagvoerder geen andere keus had dan een noodlanding te maken.  Ze waren voorbereid om deze noodlanding op zee uit te voeren toen de piloot het Sólheimasandur in zicht kreeg. Hij besloot daar het vliegtuig aan de grond de zetten. Door de verwarring werd er door de IJslanders eerst in de zee naar overlevenden gezocht. Uiteindelijk kwamen de reddingswerkers tegelijkertijd aan met een helikopter van het Amerikaanse leger.

Wie het vliegtuig nadert zal al snel zien dat zowel de vleugels als het staartdeel ontbreken. Waar de vleugels zijn gebleven heb ik niet terug kunnen vinden. Maar volgens de overlevering is het staartstuk door een lokale boer vakkundig afgezaagd, afgevoerd en vervolgens verkocht. Verkocht aan iemand die er een zomerhuisje van heeft gemaakt.

Volgens diezelfde overlevering maakte het vliegtuig de noodlanding omdat de gezagvoerder (onterecht trouwens) in de veronderstelling was dat hij zonder brandstof zat.

Alle zeven inzittende overleefden het voorval.

Het nieuwsartikel uit de krant Morgunblaðid van 22 november 1973 in IJsland:

Bezoek mijn printshop