Bloemen zijn voor de meeste fotografen een dankbaar onderwerp. Ik heb in mijn leven al veel, heel veel bloemen in hun bloei gefotografeerd.
Dan komt er een tijd dat je een mooie bloem ziet en dat je die de tijd en aandacht schenkt om hem of haar zo mooi mogelijk op de foto te zetten. Kijkend naar het eindresultaat bekruipt je dan een vervelend gevoel. De bloem is mooi gefotografeerd, de scherpte is perfect en de belichting past perfect bij je onderwerp. En toch… het is gewoon een foto van een bloem…
Je wilt niet de perfecte bloem fotograferen, je wilt de perfecte foto van een bloem maken. Perfectie zit hem niet in een technisch geslaagde foto. Perfectie zit hem in het enorm gelukkig zijn met het eindresultaat.
Nog vaak kon ik gefascineerd naar een bloem kijken. Het zijn werkelijk bijzondere schepsels met meestal een bijzondere schoonheid en een bijna perfecte symmetrie. Toch kwam het vaak niet meer tot fotograferen.
Een idee wordt geboren
Een tijdje geleden was ik bezig met een totaal ander beeld. (Het geheim van vuur en ijs). Ik werkte aan een foto waarin blokjes ijs in combinatie met vuur werden gebruikt toen ik een eureka moment ervaarde.
De eerste ingeving was om een bloem in volle bloei af te laten zinken in een bak met water. Als je dan wat geduld hebt gaan luchtbelletjes zich hechten aan de bloem en kun je een niet alledaagse foto van een bloem maken. Het leek me een leuk experiment. Een experiment dat ik tot op heden nog nooit heb uitgevoerd, want voor het zover was had ik al bedacht dat ik die bak water ook wel 24 uur of meer in de diepvries kon plaatsen. Het beeld dat ik voor me had bevatte nog steeds de bubbeltjes, maar nu gevangen in mooi helder en doorzichtig ijs.
Hoe ga je te werk?
Veel heb je niet nodig. Een bloem, een gewichtje om het drijven van de bloem te voorkomen en een redelijke hoeveelheid water. Daarnaast natuurlijk de vorm. De vorm bleek uiteindelijk het grootste probleem te zijn. Glas vriest kapot, net zoals plastic trouwens. De vorm mag ook niet te groot of juist te klein zijn. De bloem moet aan alle zijden omgeven zijn door water. Eén uitstekend blaadje kan de foto verpesten. Het uitstekende deel krijgt een totaal andere reflectie en zal snel gaan verdorren.
Zo’n idee blijft dan even in mijn achterhoofd borrelen waarbij op onverwachte momenten de oplossing zich aandient. Soms wordt ik midden in de nacht wakker en dan dringt de oplossing plotseling door. Soms ben ik met iemand in gesprek als er plotseling in een fractie van een seconde een paar hersencellen met elkaar beginnen te communiceren en mij met een schok de oplossing aandragen. (sorry als ik even afwezig leek tijdens ons laatste gesprek. Dat was dan waarschijnlijk interne communicatie).
Dit keer kwam de oplossing toen ik door de supermarkt liep en ik bij het bronwater de anderhalve liter vierkante pakken bronwater van Bar le Duc zag staan. De goede vorm, de goede inhoud en waterdicht.
De uitwerking
De volgende dag verdween de eerste bloem voorzien van een gewichtje in de opengewerkte verpakking van anderhalve liter bronwater. (het bronwater heb ik eerst zelf opgedronken). 24 Spannende uren later verwijderde ik het omhulsel. Enigszins beteuterd hield ik het koude resultaat in mijn handen. Het ijs was niet bepaald helder maar eerder melkachtig wit. Langzaam ontstonden scheuren in het inwendige van het ijskoude blok.
Even dacht ik dat mijn experiment mislukt was, maar toen ik het blok nog eens goed bekeek zag ik toch wel mogelijkheden. In de studio maakte in een lichtopstelling die voor mijn gevoel de vormen van de bloem en het ijs zijn best tot zijn recht zouden laten komen. Het grootste probleem hierbij waren de reflecties in het ijs.
Door te spelen met de lichtinstellingen en de richting van het licht wist ik deze reflecties tot een minimum te beperken. Het volgende probleem was dat door het smelten van het ijs het blok ook niet meer stabiel op zijn plek bleef staan. Over zijn eigen smeltwater schoof het blok steeds langzaam van zijn plaats. Omdat scherp stellen op een doorzichtig voorwerp niet eenvoudig is moest ook dat probleem eerst worden opgelost. Een klein stukje stof onder het blok was voldoende om het blok ijs te stabiliseren.
Hoewel ik tevreden was met het resultaat heb ik later nog diverse experimenten uitgevoerd om toch tot helder ijs te kunnen komen. Het is me niet gelukt. (Tips hierover zijn welkom).
Wat ik al geprobeerd heb:
- Gedestilleerd water
- Water invriezen, laten ontdooien en opnieuw invriezen
- Tikjes tegen het ijs geven om zoveel mogelijk lucht te laten ontsnappen
- Water brak laten worden
- Zout oplossen in het water
De bovenstaande foto zal deel uit maken van de vijfde sessie “bloemen voor de eeuwigheid”
Kijkend door de lens dacht ik:
“deze bloem is voor altijd in de bloei van zijn leven”.